Thánh tích quay lại nhà thờ ban đầu sau 500 năm
Nhà thờ Chánh tòa Anh giáo Lichfield thuộc Staffordshire (Anh) đã khánh thành đền thờ và đón nhận thánh tích của thánh Chad, là quà của Giáo hội Công giáo tặng Giáo hội Anh...
Có lẽ một số người vội vã nhạo báng ý tưởng này là tưởng tượng hay dị đoan. Nhưng sự tin tưởng vào hồn ma thì phổ quát trong mọi văn hóa kể từ khi lịch sử được ghi chép lại, và một phần nó được dựa vào rất nhiều tường thuật rằng, thực sự, người sống đã gặp gỡ các hồn ma (ghost). Trước các hiện tượng có thực này, người Công giáo không thể dễ dàng bỏ qua tình trạng ấy.
Có lẽ một số người vội vã nhạo báng ý tưởng này là tưởng tượng hay dị đoan. Nhưng sự tin tưởng vào hồn ma thì phổ quát trong mọi văn hóa kể từ khi lịch sử được ghi chép lại, và một phần nó được dựa vào rất nhiều tường thuật rằng, thực sự, người sống đã gặp gỡ các hồn ma (ghost). Trước các hiện tượng có thực này, người Công giáo không thể dễ dàng bỏ qua tình trạng ấy.
Công việc đầu tiên của chúng ta là phải giải quyết vấn đề căn bản ở đây: Hồn ma có thực hiện hữu không? Để trả lời câu hỏi này chúng ta phải định nghĩa “hồn ma” (ghost).
Theo từ điển Webster, chữ này có nghĩa “linh hồn của một người chết, một thần khí không có xác”. Điều đó dường như rất thích hợp với chữ thường dùng, nên chúng ta sẽ chấp nhận nó như một định nghĩa giá trị. Sau đó, chúng ta phải nhớ rằng trong bài này, “hồn ma” không ám chỉ thiên thần hay quỷ dữ, hay ngay cả người ở ngoài trái đất. Đúng hơn, đó là một phần của con người mà không có thân hình, và nó được tách rời khỏi thân xác qua cái chết.
Với định nghĩa này, người Công giáo phải khẳng định rằng hồn ma có hiện hữu. Xét cho cùng, đó là phần căn bản của niềm tin Công giáo, chúng ta tin rằng con người là một sự hiệp nhất giữa hồn và xác; mà khi chết, hồn lìa khỏi xác; và sau khi chết, tuy thân xác thường tan rữa, linh hồn vẫn sống, chờ đợi Ngày Phán Xét, khi thân xác sẽ được chỗi dậy và kết hợp với linh hồn.
Vậy, từ quan điểm Công giáo, không chỉ các linh hồn trong hỏa ngục hay luyện ngục mà các thánh trên thiên đường cũng có thể được gọi là hồn ma (ngoại trừ Đức Mẹ, vì Người được đưa lên trời cả hồn lẫn xác). Như thế, câu hỏi cho người Công giáo thì không phải là hồn ma có hiện hữu không. Chúng có hiện hữu. Câu hỏi quan trọng hơn nữa là những con người thiêng liêng này, trong thời gian hiện tại trước khi có Ngày Phán Xét, có thể hiện ra với những người còn sống trên trái đất hay không.
Có thể nào người chết xuất hiện với người sống? Sách Thánh cho thấy đó là điều có thể. Thí dụ hiển nhiên nhất trong Kinh Thánh là tường thuật Phúc Âm về sự biến hình của Chúa Giêsu trên núi, khi ông Môsê (đã chết hàng chục thế kỷ trước) hiện ra với Đức Giêsu và ba tông đồ, đàm đạo với Người (x. Mt 17,1-3). Chúng ta không bao gồm ngôn sứ Êlia trong đoạn này là một “hồn ma” vì Kinh Thánh dường như nói rằng ông không chết, nhưng đúng hơn ông còn cả thân xác khi rời khỏi trái đất (x. 2V 2,11-12).
Trong Cựu Ước, một thí dụ của hồn ma đến thăm là ngôn sứ Samuen sau khi từ trần, ông đã xuất hiện với vua Saun (x. 1Sm 28,3-20). Một số người kết luận rằng sự xuất hiện đó thực sự là quỷ giả dạng, vì nó xảy ra sau mệnh lệnh của một thầy pháp gọi hồn, bị Thiên Chúa cấm đoán. Tuy nhiên, vì bản văn này đề cập nhiều lần đến thần khí này là Samuen, T. Augustinô và một số nhà dẫn giải đáng tin khác nhấn mạnh rằng quả thật đó là hồn ma của ông chứ không phải quỷ dữ.
Nếu chúng ta để ý đến sự thăm viếng của hồn ma trong các giấc mơ hay thị kiến, chúng ta cũng phải kể đến câu truyện trong Kinh Thánh của ông Giuđa Macabê. Ông được thấy Onias, một tư tế đã chết, cầu nguyện cho người Do Thái. (Nhân tiện, đây là một thí dụ trong Kinh Thánh về sự cầu bầu của các thánh cho người còn sống). Sau ông Onias là ngôn sứ Giêrêmia dù đã chết, cũng được thấy trong thị kiến này. Ngôn sứ Giêrêmia ngỏ lời với ông Giuđa và trao cho ông một thanh gươm (x. 2Mcb 15,11-16).
Ngoài những thí dụ trong Sách Thánh, rất nhiều tường thuật về sự xuất hiện của các hồn ma được truyền lại cho chúng ta trong truyền thống Công giáo kể từ thời Kinh Thánh. Tỉ như, Đức Giáo Hoàng Grêgôriô Cả ở thế kỷ VI kể lại vài trường hợp trong cuốn sách nổi tiếng của ngài là “Dialogues” (Các đối thoại). Với Đức Grêgôriô và với Thánh Augustinô cũng như các Tiến sĩ Hội Thánh khác, sự xuất hiện của hồn ma chắc chắn có một chỗ đứng trong quan điểm Công giáo về thế giới.
Theo các báo cáo này, đôi khi người chết xuất hiện là một vị thánh nổi tiếng. Những lúc khác, sự xuất hiện là một người thánh thiện vừa qua đời, đến để giúp người sống. Trong những tường thuật khác, một linh hồn gặp khó khăn, có lẽ trải qua tiến trình thanh luyện, đến xin những người còn sống giúp đỡ họ.
Chắc chắn rằng những câu chuyện như thế có thể bị coi là huyền thoại đạo đức hay dị đoan, lừa gạt hay ảo giác. Nhưng một số câu chuyện thì thật khó bỏ qua. Những tường thuật này có sức thuyết phục bởi vì xuất phát từ các chứng nhân có tâm trí lành mạnh và tính tình hoàn hảo, xảy ra gần đây, những tường thuật trực tiếp không thể nào được thổi phồng thành huyền thoại. Trong những câu chuyện đó, một số là sự xuất hiện của Thánh Piô ở Pietrelcina (Cha Piô, 1887 – 1968).
Một câu chuyện đáng tin là từ thánh Gioan Bosco (1815–1888). Khi là một chủng sinh, thánh Gioan nhớ lại, có lần người đồng ý với một chủng sinh tên là Comollo rằng trong hai người, ai chết trước, sẽ cho người kia biết một dấu chỉ về tình trạng của linh hồn mình. Comollo chết ngày 2 tháng Tư, 1839, và vào đêm sau khi an táng, “dấu chỉ” đó xảy đến.
Cùng với 20 chủng sinh khác đang tụ họp trong một căn phòng. Bỗng dưng Gioan nghe một tiếng gầm thét mạnh và lâu đến độ rung chuyển căn nhà. Sau đó họ thấy cánh cửa phòng bị mở tung ra cách dữ dội. Một ánh sáng lờ mờ có mầu sắc thay đổi xuất hiện, và một tiếng nói được nghe thấy rõ ràng: “Bosco, Bosco, Bosco, tôi đã được cứu…”
Thánh Gioan kết thúc hồi ký của mình, “Sau đó một thời gian khá lâu, trong đại chủng viện không còn đề tài nào khác để nói chuyện.”
Vào cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, một số học giả đáng tin cậy của Công giáo đã thu thập nhiều tường thuật giá trị về hiện tượng hồn ma, được gom góp từ các nhân chứng đương thời và các viên chức cảnh sát cũng như các tài liệu y khoa. Họ dự định đưa các tường thuật này, cùng với các báo cáo của các hiện tượng huyền bí khác, vào khuôn khổ thần học Công giáo truyền thống cũng như các kết quả tìm kiếm của tâm lý học ngày nay. Có lẽ nổi tiếng nhất trong các thần học gia–nghiên cứu gia này là các linh mục dòng Tên: ca Herbert Thurston, cha F.X. Schouppe, và cha Alois Wiesinger viện phụ dòng Xitô.
Từ các tường thuật được các học giả này thu thập, có một khuôn mẫu được nhận thấy. Khi người chết xuất hiện, họ thường đến hoặc để giúp đỡ người sống hoặc để xin người sống giúp đỡ họ. Tỉ như, họ có thể xin cầu nguyện và dâng Thánh Lễ cầu cho họ, hoặc họ có thể xin thiêu hủy một số giấy tờ bí ẩn nào đó. Đôi khi người chết là bà con của một người sống mà người này cần lãnh nhận các bí tích, người chết hiện ra với một linh mục để cho biết về tình trạng của người sống và cho biết người này đang ở đâu.
Những câu chuyện như thế đưa đến phản ứng thông thường bởi các Kitô hữu hồ nghi rằng sự xuất hiện của những hồn ma đó có thích hợp với quan điểm đức tin không. Họ thường đặt câu hỏi, người chết có quyền gì để hiện ra với người sống? Thánh Augustinô đơn giản trả lời: “Qua mệnh lệnh bí ẩn của Thiên Chúa”. Điều đó xảy ra với sự cho phép và qua quyền năng của Thiên Chúa.
Và tại sao Thiên Chúa lại cho phép hồn ma xuất hiện? Hiển nhiên là để hoàn tất các sứ mệnh thiêng liêng cho chính họ hoặc cho người khác.
Sau cùng, chúng ta phải nhấn mạnh rằng Giáo Hội luôn cấm đoán bất cứ toan tính nào tìm cách liên lạc với người chết qua các phương tiện như chiêm tinh, cầu cơ, lên đồng, v.v.. Lý do thì hiển nhiên: những toan tính như thế để “gọi hồn người chết… che giấu ước muốn có quyền năng… cũng như ao ước muốn liên kết với các thế lực huyền bí” (Giáo Lý Công giáo, số 2116).
Ở đây có nhiều nguy hiểm: Quỷ có thể mạo nhận các hồn ma người chết, để chúng lợi dụng các thực hành huyền bí này hầu thao túng và áp bức người ta. Hậu quả là chúng ta phải rất thận trọng và phân định bất cứ sự gặp gỡ nào nếu có qua các hiện tượng không thể giải thích được, hoặc với những báo cáo như thế từ người khác. Những lần hồn ma xuất hiện đích thực, không do người sống tìm kiếm và được Thiên Chúa cho phép, dường như rất hiếm.
Thánh tích quay lại nhà thờ ban đầu sau 500 năm
11:47 24/03/2023 Giáo Hội, Sống Đạo, Tìm Hiểu
Nhà thờ Chánh tòa Anh giáo Lichfield thuộc Staffordshire (Anh) đã khánh thành đền thờ và đón nhận thánh tích của thánh Chad, là quà của Giáo hội Công giáo tặng Giáo hội Anh...
7 điều ít biết về bức tượng Pietà – Ðức Mẹ Sầu Bi
07:37 22/03/2023 Tìm Hiểu
Trong các tác phẩm điêu khắc của Michelangelo, có lẽ Pietà – Ðức Mẹ Sầu Bi là tuyệt tác được người Công giáo yêu thích nhất. Hình ảnh Chúa Giêsu trong vòng tay của...
Đã tìm được ngọn núi Sinai – nơi Môsê nhận 10 điều răn từ Thiên Chúa
07:33 22/03/2023 Địa Điểm, Tìm Hiểu
Một nhóm các nhà nghiên cứu Kinh Thánh đã công bố kết quả thực địa tại Ả Rập Xê Út để chứng minh họ có lẽ đã tìm được địa điểm của núi Sinai...
Linh mục ra việc đền tội dựa theo tiêu chuẩn nào?
07:06 16/03/2023 Sống Đạo, Tìm Hiểu
Tôi muốn hỏi một điều luôn khiến tôi thắc mắc: khi bạn đi xưng tội, có tiêu chuẩn nào, theo đó, các tội đã phạm tương ứng với một số việc đền tội nhất...
Văn phòng của các Giáo Hoàng như thế nào?
11:10 12/03/2023 Đức Giáo Hoàng, Giáo Hội, Tìm Hiểu
Nơi ngồi viết, ngồi đọc, ngồi suy ngẫm và cầu nguyện có một linh hồn sâu thẳm. Khám phá vũ trụ thân mật của ba giáo hoàng gần đây: Phanxicô, Bênêđictô XVI và Gioan-Phaolô...
Sử dụng lễ phục màu hồng cho lễ cưới được không?
12:23 10/03/2023 Sống Đạo, Tìm Hiểu
Hỏi: Rất nhiều linh mục mặc áo lễ màu hồng để cử hành lễ cưới (cử hành bí tích hôn phối trong Thánh Lễ), vậy thực hành này có đúng không? Đáp: Thưa không,...
Linh mục có phải là “nghề” không? – Bài Giảng Sâu Sắc Của ĐC Phêrô Nguyễn Văn Khảm
01:52 09/03/2023 Sống Đạo, Tìm Hiểu
“Làm linh mục có phải là một nghề?” là câu hỏi không chỉ của những người không theo Công giáo mà còn là của không ít tín đồ Công giáo. Có rất nhiều người...
Tại sao Kinh Vinh Danh và Alleluia bị bỏ qua trong Mùa Chay?
09:35 08/03/2023 Sống Đạo, Tìm Hiểu
Ngay cả phụng vụ cũng “ăn chay” để chuẩn bị cho mùa Phục sinh huy hoàng. Mùa Chay được đánh dấu bằng hai lần bỏ phụng vụ rất rõ ràng. Cả bài thánh ca...
Miếng Bông biển Thánh – Chứng tích khổ hình của Chúa Giêsu
04:39 03/03/2023 Sống Đạo, Tìm Hiểu
Hiện có một số nguồn lần ngược thời gian và lịch sử để tìm kiếm dấu vết và đường hướng di chuyển của miếng Bông biển Thánh, nhưng chuyên gia Shawn Norris được trang...
Linh mục Phê rô Nguyễn Thái Từ chính thức xin rút tên ứng cử Hội đồng Nhân dân Tỉnh Hà Tĩnh
03:50 26/02/2023 Giáo Hội Việt Nam, Tìm Hiểu
Như Nữ Vương Công Lý đã đưa tin, tại GP Vinh những ngày qua, giáo dân bất bình về hiện tượng linh mục tham gia ứng cử HĐND Tỉnh Hà Tĩnh được Đài Truyền...
Con tàu Nô-ê đã tìm thấy và cơn Đại Hồng Thủу trong kinh Thánh là có thật
12:00 22/02/2023 Địa Điểm, Phép lạ, Sống Đạo, Tìm Hiểu
Theo truyền thống Kitô giáo, chiếc thuyền Noah đã bị mắc kẹt trên núi Ararat. Đây là ngọn núi cao nhất trên lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ, mà đỉnh cao là tại 5137 mét...
Kỳ tích 7 vạn người đồng thời tận mắt chứng kiến – 3 dự ngôn bí ẩn của Đức Mẹ
12:09 18/02/2023 Phép lạ, Sống Đạo, Tìm Hiểu, Video
“… Đám đông tụ tập, đầu trần không đội mũ, háo hức tìm kiếm trên thiên không, họ ngạc nhiên khi thấy mặt trời bắt đầu rung chuyển, đột nhiên nó bắt đầu chuyển...
11:53 15/02/2023 Sống Đạo, Tìm Hiểu
Trước khi bước vào tình yêu hôn nhân và cử hành bí tích Hôn Phối, người trẻ cần phải thực hiện những thủ tục nào? Dưới đây là những thủ tục hôn phối do...
12 điều mà người Công giáo phải trả lời được
11:50 15/02/2023 Sống Đạo, Tìm Hiểu
Kính gửi đến quý độc giả bài sau đây để thêm chất liệu suy nghĩ về đời sống đức tin chúng ta. Tự do ngôn luận là một điều cao quý. Tiếc rằng chúng...
15 ơn lành Đức Mẹ hứa ban cho những ai siêng lần chuỗi Mân Côi
11:58 07/02/2023 Sống Đạo, Tìm Hiểu
Thánh Đa Minh và Chân Phước Alan de la Roche, O.P. đã được Đức Mẹ trao cho nhiệm vụ công bố 15 Lời Hứa sau đây cho những người siêng năng cầu nguyện Kinh...