Lịch Công Giáo 2022 – 2023: Những Điều Cần Biết Trước

HUẤN THỊ VỀ PHỤNG VỤ

“Các mục tử không những phải chú tâm tuân giữ các lề luật trong các hoạt động phụng vụ để cử hành thành sự và hợp pháp; mà còn phải làm cho tín hữu tham dự phụng vụ một cách ý thức, linh động và hữu hiệu” (SC 11).

“Tác vụ của Linh mục là tác vụ của toàn thể Hội Thánh. Vì thế, không thể thi hành tác vụ này nếu không có sự vâng phục, sự hiệp thông cùng hàng Giáo phẩm, chăm lo phụng sự Thiên Chúa và phục vụ anh em. Bản chất phẩm trật của phụng vụ, hiệu lực của bí tích và sự tôn trọng phải có đối với cộng đoàn Dân Chúa đòi Linh mục phải chu toàn nhiệm vụ trong việc phụng tự như thừa tác viên và người phân phát trung tín các mầu nhiệm của Chúa; và không được tự ý đưa vào những lễ nghi không được quy định trong các sách phụng vụ” (Huấn thị Liturgicae Instaurationes, ngày 5-9-1970, số 1).

MÙA THƯỜNG NIÊN NĂM 2023

Mùa Thường niên năm 2023 gồm 34 tuần. Có 7 tuần trước mùa Chay, từ 09 tháng Giêng, thứ Hai sau lễ Chúa Giê-su chịu phép rửa cho đến ngày 21 tháng Hai, thứ Ba trước lễ Tro. Sau lễ Chúa Thánh Thần Hiện xuống, mùa Thường niên lại tiếp tục từ tuần VIII, ngày 29 tháng Năm, thứ Hai sau Lễ Hiện xuống.

BẢNG GHI NGÀY PHỤNG VỤ

Sắp xếp theo thứ tự ưu tiên

(AC 59)

I

1. Tam Nhật Vượt Qua tưởng niệm cuộc Thương khó và sự Phục sinh của Chúa.

2.  Lễ Giáng sinh, Hiển linh, Thăng thiên và Hiện xuống.

Các Chúa nhật mùa Vọng, mùa Chay và mùa Phục sinh.

Thứ Tư lễ Tro.

Các ngày trong Tuần Thánh, từ thứ Hai đến hết thứ Năm.

Các ngày trong tuần Bát nhật Phục sinh.

3. Các lễ trọng kính Chúa, Đức Mẹ và các Thánh có ghi trong lịch chung.

Lễ cầu cho mọi tín hữu đã qua đời (02/11).

4. Các lễ trọng riêng, tức là:

a) Lễ trọng Thánh Bổn mạng chính của địa phương, thành phố hay quốc gia;

b) Lễ trọng Cung hiến thánh đường, hay ngày kỷ niệm Cung hiến thánh đường đó;

c) Lễ trọng mừng tước hiệu của nhà thờ;

d) Lễ trọng của dòng hay hội dòng mừng tước hiệu, hoặc Đấng sáng lập dòng, hay Bổn mạng chính của dòng[1].

II

5. Các lễ kính Chúa có ghi trong lịch chung.

6. Các Chúa nhật mùa Giáng sinh và mùa Thường niên.

7. Các lễ kính Đức Mẹ và các Thánh có ghi trong lịch chung.

8. Các lễ kính riêng, tức là:

a)Lễ Bổn mạng chính của địa phận[2].

b) Lễ kỷ niệm Cung hiến nhà thờ chính tòa.

c)Lễ kính Bổn mạng chính của miền, tỉnh, dân tộc, hay một vùng rộng lớn[3].

d) Lễ kính của dòng tu hay tu hội và tỉnh dòng mừng tước hiệu, Đấng sáng lập, Thánh Bổn mạng, trừ những điểm đã nói trong số 4.

đ) Các lễ kính riêng của một vài nhà thờ.

e) Các lễ kính khác có ghi trong lịch địa phận, dòng hay hội dòng

9. Các ngày trong tuần thuộc mùa Vọng, từ ngày 17 đến hết 24 tháng 12.

Các ngày trong tuần Bát nhật Giáng sinh.

Các ngày trong tuần thuộc mùa Chay.

III

10. Các lễ nhớ bắt buộc có ghi trong lịch chung.

11. Các lễ nhớ bắt buộc riêng, tức là:

a) Các lễ nhớ Bổn mạng phụ của địa phương, địa phận, miền hay tỉnh, quốc gia, một vùng rộng lớn, của dòng hay hội dòng và tỉnh dòng.

b) Ít nhiều lễ nhớ bắt buộc riêng của một vài nhà thờ.

c) Các lễ nhớ bắt buộc khác có ghi trong lịch địa phận, dòng hay hội dòng.

12. Các lễ nhớ không bắt buộc đã được nói tới một cách đặc biệt trong Quy chế tổng quát về Thánh lễ và thần vụ, thì có thể xảy ra vào cả những ngày đã nói ở số 9. Cũng vì lý do đó, khi những lễ nhớ bắt buộc trùng với những ngày trong tuần thuộc mùa Chay, thì có thể được cử hành như lễ nhớ không bắt buộc.

13. Các ngày trong tuần, từ đầu mùa Vọng cho đến hết ngày 16 tháng 12.

Các ngày trong tuần thuộc mùa Giáng sinh, từ ngày 2 tháng Giêng đến ngày thứ Bảy sau lễ Hiển linh.

Các ngày trong tuần thuộc mùa Phục sinh, từ thứ Hai sau tuần Bát nhật Phục sinh, cho đến hết thứ Bảy trước lễ Hiện xuống.

Các ngày trong tuần thuộc mùa Thường Niên.

NHỮNG QUI LUẬT TỔNG QUÁT

VỀ NĂM PHỤNG VỤ VÀ LỊCH CHUNG RÔ-MA

Ngày phụng vụ

1. Ngày phụng vụ kéo dài từ nửa đêm cho đến nửa đêm. Nhưng việc cử hành ngày Chúa nhật và các ngày lễ trọng bắt đầu từ chiều ngày hôm trước (AC, 3).

2. Chúa nhật phải được coi là ngày lễ quan trọng hàng đầu.Vì tầm quan trọng đặc biệt đó, Chúa nhật chỉ nhường chỗ cho các lễ trọng và các ngày lễ kính Chúa. Nhưng các Chúa nhật mùa Vọng, mùa Chay và mùa Phục sinh chiếm vị trí ưu tiên trên mọi lễ kính Chúa và mọi lễ trọng. Khi gặp các Chúa nhật này, các lễ trọng sẽ mừng vào ngày thứ Hai, trừ khi các lễ đó trùng với Chúa nhật Lễ Lá hay Chúa nhật Phục sinh (AC, 4-5).

3. Lễ trọng là những ngày đặc biệt, được cử hành từ Kinh Chiều I ngày hôm trước. Có vài lễ trọng có lễ vọng riêng cử hành chiều ngày hôm trước, nếu cử hành Thánh lễ ban chiều (AC, 11).

4. Lễ kính sẽ mừng trong giới hạn một ngày; vì thế, không có kinh Chiều I, trừ phi những ngày lễ kính Chúa gặp Chúa nhật Thường niên và Chúa nhật mùa Giáng sinh và kinh thần vụ của các ngày lễ kính đó thay thế kinh thần vụ của các Chúa nhật vừa kể (AC 13).

5. Lễ nhớ gồm có lễ nhớ bắt buộc và lễ nhớ không bắt buộc. Việc cử hành các lễ nhớ được dung hòa với việc cử hành các ngày trong tuần, theo những quy luật trình bày trong Quy chế tổng quát về Sách Lễ Rô-ma và trong Quy chế tổng quát về các giờ kinh phụng vụ.

Những lễ nhớ bắt buộc gặp ngày thường trong mùa Chay thì chỉ có thể mừng như lễ nhớ không bắt buộc thôi.

Nếu trong một ngày có ghi trong lịch nhiều lễ nhớ không bắt buộc, thì chỉ mừng một lễ nhớ thôi và bỏ các lễ nhớ khác (AC, 14).

6. Các ngày thứ Bảy mùa Thường niên không có lễ nhớ bắt buộc, có thể mừng lễ nhớ không bắt buộc kính Đức Mẹ.

7. Những ngày sau Chúa nhật của mỗi tuần gọi là ngày trong tuần. Những ngày đó được cử hành khác nhau, tùy tầm quan trọng riêng của mỗi ngày (AC, 16).

Các ngày Cầu mùa và Bốn mùa

8. Các ngày Cầu mùa và Bốn mùa trong năm, Hội Thánh thường cầu xin Chúa cho những nhu cầu khác nhau của con người, nhất là cho ruộng đất sinh hoa quả, cho công ăn việc làm của con người, đồng thời công khai tạ ơn Chúa.

Để những ngày Cầu mùa và Bốn mùa trong năm có thể thích ứng với nhu cầu địa phương và tín hữu, các Hội đồng Giám mục phải quy định thời gian và cách thức cử hành những ngày đó.

Vì thế, các vị có thẩm quyền cần lưu tâm đến nhu cầu địa phương, mà đặt ra những quy tắc cho việc cử hành các ngày nói trên: kéo dài một hay nhiều ngày, làm một hay nhiều lần trong năm.Để cử hành mỗi ngày lễ nói trên, thì chọn Thánh lễ nào trong những lễ cho các nhu cầu khác nhau, thích hợp hơn với ý cầu nguyện (AC, 45-47).

Khi có nhiều lễ trùng nhau

9. Nếu gặp nhiều lễ phải kính trong cùng một ngày, thì cử hành lễ nào có địa vị cao hơn trong bảng ghi ngày phụng vụ (AC, 60).

10. Nhưng trường hợp một lễ trọng bị ngăn trở vì gặp một ngày phụng vụ ưu tiên, thì lễ trọng ấy được chuyển sang một ngày nào gần nhất, không gặp phải những ngày đã nói trong bảng thứ tự ưu tiên, từ số 1 đến số 8, nhưng phải giữ những điều đã quy định ở số 5 trong Quy luật tổng quát về năm phụng vụ (x. Quy chế tổng quát Sách Lễ Rô-ma). Các lễ còn lại, thì năm đó bỏ luôn (AC, 60).

11. Nếu trong cùng một ngày mà Kinh Chiều II của lễ đang mừng trùng với Kinh Chiều I của ngày lễ hôm sau, thì cứ dựa theo bảng ghi ngày phụng vụ trên, mà cử hành Kinh Chiều của lễ nào có ưu tiên; trường hợp hai lễ ngang nhau, thì đọc Kinh Chiều II của lễ đang mừng (AC, 11).

Kính trọng thể

12. Để phục vụ lợi ích mục vụ cho giáo dân, trong các Chúa nhật Thường niên, được phép mừng các lễ nào gặp trong tuần mà được giáo dân sùng mộ, miễn là những lễ ấy cao hơn chính ngày Chúa nhật theo bảng ghi thứ tự ưu tiên. Có thể mừng các lễ ấy trong mọi Thánh lễ có đông giáo dân tham dự (AC, 58).

Như vậy, vào các ngày Chúa nhật mùa Thường niên (và cả các ngày Chúa nhật mùa Giáng sinh nữa) được cử hành Thánh lễ quen gọi là kính trọng thể đương nhiên theo luật (ipso jure) về những lễ liệt kê (ở mục 3, 4, 5) trên đây. Ví dụ: Lễ trọng Thánh Tâm Chúa Giê-su. Lễ Thánh Phê-rô và Thánh Phao-lô, Tông đồ (29/06), lễ Sinh Nhật Thánh Gio-an Bao-ti-xi-ta (24/06), lễ tước hiệu nhà thờ, lễ kỷ niệm cung hiến thánh đường… Các lễ kính Chúa có ghi trong lịch chung: lễ Chúa Hiển dung (6/8), lễ Suy Tôn Thánh Giá (14/9).

CỬ HÀNH THÁNH THỂ

NHỮNG HÌNH THỨC CỬ HÀNH KHÁC NHAU

Khi Giám mục cử hành

1. Trong Giáo Hội địa phương, xét theo ý nghĩa, phải kể đứng đầu là Thánh lễ do Đức Giám mục chủ sự và có linh mục đoàn, các phó tế và các thừa tác viên giáo dân bao quanh cùng với sự tham dự cách linh động và đầy đủ của cộng đoàn dân Chúa. Vì đó là cách chính yếu diễn tả Hội Thánh (IM, 112).

Thánh lễ tại giáo xứ

Cũng phải coi trọng Thánh lễ cử hành cùng với một cộng đoàn nào đó, nhất là cộng đoàn giáo xứ, vì cộng đoàn tượng trưng cho Hội Thánh phổ quát, ở một thời gian và không gian nhất định, đặc biệt trong cử hành Thánh lễ cộng đoàn ngày Chúa nhật (IM, 113).

Thánh lễ cộng đoàn

3. Trong các Thánh lễ do một số cộng đoàn cử hành, thì Thánh lễ chiếm địa vị đặc biệt là Thánh lễ tu viện, vì đó là thành phần của thần vụ hằng ngày, hoặc Thánh lễ quen gọi là Thánh lễ “cộng đoàn”. Mặc dù các lễ này không có gì khác biệt theo hình thức cử hành, nhưng cũng rất nên cử hành với những ca khúc, và nhất là nên có sự tham dự đầy đủ của mọi thành viên trong cộng đoàn tu sĩ hoặc kinh sĩ. Vì thế, trong các Thánh lễ đó, mỗi thành viên sẽ thi hành phận vụ của mình theo chức vụ hoặc tác vụ đã lãnh nhận. Mọi linh mục khi không phải làm lễ riêng cho các tín hữu vì lý do mục vụ, nên đồng tế trong các Thánh lễ đó, mỗi khi có thể được. Vả lại, tất cả các linh mục thuộc cộng đoàn, mà vì lợi ích mục vụ của các tín hữu, có bổn phận phải làm lễ riêng, cũng có thể đồng tế trong Thánh lễ tu viện hay Thánh lễ cộng đoàn cùng ngày (IM 114).

Thánh lễ đồng tế

4. Việc đồng tế Thánh lễ diễn tả rõ rệt sự duy nhất của hy lễ và chức vụ Linh mục, và khi có giáo dân tích cực tham dự, nó nói lên sự hiệp nhất của Dân Chúa một cách cụ thể, đặc biệt nếu Đức Giám mục chủ sự. Việc đồng tế cũng biểu trưng và củng cố tình huynh đệ giữa các linh mục bởi vì cùng chung trong bí tích Truyền chức thánh và thừa tác linh mục, tất cả các linh mục liên kết với nhau trong một mối dây huynh đệ gần gũi.

Vì thế, trừ khi gặp ngăn trở bởi nhu cầu của giáo dân (phải coi đây là ưu tiên mục vụ) và mặc dù mỗi linh mục có quyền cử hành Thánh lễ riêng, đây là điều rất xứng hợp nếu các linh mục cử hành Thánh lễ với cách thức tuyệt hảo trong đoàn linh mục khi hội họp hay trong các dịp tương tự. Những linh mục sống trong các cộng đoàn hay của cùng một nhà thờ hãy vui vẻ đón tiếp những linh mục khách đồng tế với mình (Eucharisticum Mysterium, ngày 25/5/1967, số 47).

Thánh lễ cầu cho giáo dân (Missa pro populo)

5. Thánh lễ cầu cho giáo dân là Thánh lễ mà Giám mục giáo phận dâng để cầu nguyện cho đoàn dân trong Giáo phận (GL 388), hoặc là Thánh lễ mà Linh mục chính xứ dâng để cầu nguyện cho tất cả giáo dân được trao cho ngài coi sóc (GL 534,1).

“Sau khi đã nhận giáo xứ, Linh mục chính xứ có nghĩa vụ phải dâng Thánh lễ cầu cho giáo dân được giao phó cho mình vào mỗi ngày Chúa nhật và lễ buộc trong Giáo phận; ai bị ngăn trở chính đáng không cử hành được, thì phải nhờ linh mục khác dâng ý lễ cho trong chính các ngày đó, hay chính mình phải dâng ý lễ bù vào các ngày khác (Gl 534,1). Cha xứ không được nhận bổng lễ khi dâng Lễ cầu cho giáo dân.

Nếu “Linh mục chính xứ phải coi nhiều giáo xứ, thì vào những ngày nói ở trên, chỉ buộc phải dâng một Thánh lễ để cầu cho tất cả giáo dân được giao phó cho mình” (Gl 534, 2).

“Linh mục chính xứ không làm đủ bổn phận nói ở Tiết 1 và Tiết 2, nếu đã bỏ bao nhiêu lễ thì phải lo chỉ cho đủ bấy nhiêu lễ sớm hết sức” (Gl 534,3).

Có 4 ngày lễ buộc trong TGP Hà Nội:

– Lễ Giáng sinh (25/12).

– Lễ Đức Chúa Giê-su Lên Trời.

– Lễ Đức Mẹ Linh Hồn và Xác Lên Trời (15/08).

– Lễ Các Thánh Nam Nữ (01/11).

Các linh mục giám quản giáo xứ có nghĩa vụ như cha xứ nên cũng buộc dâng Lễ cầu cho giáo dân như các cha xứ (xem Gl 540 §1).

Lưu ý: Để tiện lợi, trong Lịch Công Giáo này chỉ nhắc “Lễ cầu cho giáo dân” vào 4 ngày lễ buộc mà thôi, còn những ngày lễ Chúa nhật theo luật vẫn là Lễ cầu cho giáo dân, nhưng không được nhắc.

Thánh lễ cử hành chiều hôm trước ngày lễ buộc và chiều thứ Bảy

6. Giáo luật, điều 1248, khoản 1, quy định: “Ai tham dự Thánh lễ, cử hành theo lễ nghi Công Giáo bất cứ ở đâu, vào chính ngày lễ hay vào chiều ngày trước lễ, thì người ấy đã chu toàn việc buộc dự lễ”.

Vì thế, Thánh lễ chiều thứ Bảy (và Thánh lễ chiều trước ngày lễ buộc) sẽ được sắp xếp với mọi yếu tố phải có (bài giảng, lời nguyện tín hữu) hay nên có (dân chúng tham dự tích cực hơn bằng lời ca tiếng hát; IM 71-78), như trong Thánh lễ của chính ngày lễ.

Còn bản văn Thánh lễ thì theo nguyên tắc chung, tức là luôn luôn phải giữ theo luật buộc, mà không phải quan tâm gì đến bậc phụng vụ của hai lễ cử hành trùng nhau (Not. 1984, tr. 603).

Vì vậy, trong thực tế, nếu chiều thứ Bảy có giáo dân tham dự, thì sẽ cử hành Thánh lễ về ngày Chúa nhật, tức là cử hành Thánh lễ ngày Chúa nhật (hay Thánh lễ trùng ngày) và thay cho Thánh lễ ngày Chúa nhật hôm đó.

Để những Lễ trọng (trùng vào Chúa nhật mùa Vọng, Chúa nhật mùa Chay và Chúa nhật mùa Phục sinh) không bị mất Thánh lễ vào chiều thứ Bảy (vì phải cử hành Thánh lễ ngày Chúa nhật) nên Thánh Bộ Phụng Tự (ngày 22/04/1990) đã sửa đổi (AC.5) và cho chuyển các lễ bị ngăn trở đó sang ngày thứ Hai sau, thay vì đưa lên ngày thứ Bảy trước (như AC.5 cũ quy định).

Lựa chọn bản văn Thánh lễ

7. Vào những ngày lễ trọng, linh mục chọn bản văn Thánh lễ theo lịch phụng vụ của thánh đường nơi cử hành Thánh lễ (IM, 353).

8. Trong các Chúa nhật, các ngày trong tuần mùa Vọng, mùa Giáng sinh, mùa Chay và Phục sinh, ngày lễ kính và lễ nhớ bắt buộc:

a) Nếu có cộng đoàn tham dự, linh mục phải theo lịch của thánh đường, nơi cử hành Thánh lễ;

b) Nếu không có cộng đoàn tham dự, linh mục có thể chọn: theo lịch của thánh đường hoặc theo lịch riêng. (IM, 354).

9. Trong các lễ nhớ không bắt buộc:

a) Các ngày trong tuần mùa Vọng từ 17 đến 24 tháng 12, các ngày trong tuần Bát nhật lễ Giáng sinh và các ngày trong tuần thuộc mùa Chay, trừ thứ Tư lễ Tro, và các ngày Tuần Thánh, linh mục phải cử hành Thánh lễ theo ngày phụng vụ; vào những ngày lễ nhớ có ghi trong lịch chung trùng vào các ngày trên đây, thì có thể đọc lời nguyện nhập lễ của lễ nhớ, miễn là không gặp thứ Tư lễ Tro hay các ngày Tuần Thánh. Các ngày trong tuần mùa Phục sinh, có thể lấy toàn thể bài lễ nhớ các Thánh;

b) Trong các ngày trong tuần mùa Vọng trước 17 tháng 12, các ngày trong tuần mùa Giáng sinh từ mồng 2 tháng Giêng và trong mùa Phục sinh, linh mục có thể chọn lễ về ngày trong tuần, hoặc lễ về vị thánh hoặc một trong các vị thánh được nhớ, hoặc lễ về vị thánh có tên trong Sách thư mục các Thánh của Giáo Hội Rô-ma (Martyrologium Romanum = sổ bộ các thánh) của ngày đó;

c) Các ngày trong tuần thuộc mùa Thường niên, linh mục có thể chọn lễ về ngày trong tuần, hoặc lễ nhớ không bắt buộc nếu có, hoặc lễ vị Thánh nào có tên trong Sách thư mục các Thánh của Giáo Hội Rô-ma (Martyrologium Romanum = sổ bộ các thánh) trong ngày đó, hoặc lễ cho các nhu cầu khác nhau hoặc lễ ngoại lịch.

10. Vào những ngày trong tuần mùa Thường niên, các lời nguyện có thể được chọn như sau:

a) Dùng những lời nguyện của Chúa nhật đầu tuần, hoặc các lời nguyện của một Chúa nhật khác thuộc mùa Thường niên, hoặc một trong các lời nguyện của các lễ cho các nhu cầu khác nhau, có ghi trong sách lễ. Nhưng luôn chỉ được phép dùng một lời nguyện nhập lễ lấy từ các lễ đó mà thôi (IM, 363);

b) Lễ về ngày trong tuần, hoặc lễ nhớ không bắt buộc nếu có, hoặc lễ vị Thánh nào có tên trong Sách thư mục các Thánh của Giáo Hội Rô-ma (Martyrologium Romanum = sổ bộ các thánh) trong ngày đó;

c) Lễ cầu cho các nhu cầu hay dịp hoặc lễ ngoại lịch;

d) Lễ cầu cho tín hữu đã qua đời.

Nếu cử hành Thánh lễ có cộng đoàn, Linh mục phải quan tâm trước tiên đến lợi ích thiêng liêng của giáo dân và không áp đặt những ưu tiên thiêng liêng cá nhân của mình. Cụ thể, linh mục phải giữ các bài đọc đã chỉ định cho từng ngày ở sách Bài đọc dành cho những ngày trong tuần, đừng bỏ thường xuyên và khi không có đủ lý do, vì chưng Hội Thánh muốn dọn cho các tín hữu một bàn tiệc Lời Chúa phong phú hơn.

Cũng vì lý do đó, linh mục chỉ nên cử hành lễ cầu cho những người đã qua đời cách chừng mực. Quả thật, trong Thánh lễ nào cũng cầu cho kẻ sống và người chết, và trong mỗi kinh nguyện Thánh Thể đều có nhớ đến những người quá cố.

Nơi nào tín hữu ưa thích cử hành lễ nhớ tùy chọn kính Đức Trinh Nữ Ma-ri-a hay các Thánh, thì được làm theo lòng đạo đức chính đáng của họ (IM, 355).

Thánh lễ hôn phối trong mùa Vọng, mùa Giáng sinh mùa Chay và mùa Phục sinh 

11. Khi cử hành hôn phối trong Thánh lễ, thì chỉ được cử hành Thánh lễ hôn phối vào một số ngày trong năm mà thôi.

a.Cấm cử hành Thánh lễ hôn phối trong những ngày sau đây:

– Các lễ trọng buộc cũng như các lễ trọng không buộc.

– Các Chúa nhật mùa Vọng, Chúa nhật mùa Chay và Chúa nhật mùa Phục sinh.

– Lễ Tro và các ngày trong Tuần Thánh.

– Lễ Cầu cho các tín hữu đã qua đời (02/11).

– Các ngày trong tuần Bát nhật Phục sinh.

Gặp những ngày đó, phải cử hành Thánh lễ theo ngày phụng vụ và đọc tất cả các bài Sách thánh của ngày hôm đó. Vẫn đọc lời cầu nguyện cho đôi tân hôn trong Thánh lễ, và cuối Thánh lễ thì có thể dùng công thức ban phép lành cho đôi tân hôn. Nếu không phải là Tam Nhật Vượt Qua hay lễ trọng, thì cũng có thể đọc một bài Sách thánh về hôn phối.

b. Các Chúa nhật mùa Giáng sinh và mùa Thường niên:

Cử hành Thánh lễ Chúa nhật, nhưng trong các bài Sách thánh, có thể đọc một bài về hôn phối; nếu cử hành hôn phối trong Thánh lễ không có cộng đoàn giáo xứ tham dự, thì có thể cử hành toàn bộ Thánh lễ hôn phối (CE, 603 và OCM mới {1990} các số 34, 54 và 56 {OCM cũ số 11}).

Thánh lễ ngoại lịch kính Đức Mẹ vào các thứ Bảy trong mùa Thường niên

12. Các ngày thứ Bảy trong mùa Thường niên, khi không có lễ nhớ bắt buộc, có thể cử hành Thánh lễ kính Đức Mẹ.

Những ngày kỷ niệm của Đức Giáo hoàng, Đức Giám mục và thụ phong linh mục của chính chủ tế

13. Vào những ngày trong tuần mùa Thường niên, được phép cử hành lễ kỷ niệm của Đức Giáo hoàng, Đức Giám mục hay thụ phong linh mục của chính chủ tế, hoặc chỉ dùng những lời nguyện hay chỉ dùng tổng nguyện (collecta) trong Thánh lễ. Nếu có nhu cầu mục vụ, Thánh lễ cho những dịp kỷ niệm này có thể được cử hành vào những ngày khác, phù hợp với qui tắc về lễ cho các nhu cầu, dịp và ngoại lịch.

Thánh lễ cầu cho tín hữu đã qua đời 

14. Trong những Thánh lễ cầu cho các tín hữu đã qua đời, thì đứng đầu là lễ an táng. Có thể cử hành lễ này mọi ngày trừ những lễ trọng buộc, thứ Năm Tuần Thánh, Tam Nhật Vượt Qua, và các Chúa nhật mùa Vọng, mùa Chay và mùa Phục sinh. Ngoài ra phải giữ mọi điều luật đã quy định (IM 380).

Khi được tin người chết, ngày cuối của tang lễ, hoặc trong ngày giỗ đầu, có thể cử hành Thánh lễ cầu cho người đã qua đời cả trong những ngày thuộc tuần bát nhật Giáng sinh, những ngày có lễ nhớ buộc, những ngày trong tuần mùa Chay và mùa Phục sinh mà không phải là thứ Tư Lễ Tro hay Tuần Thánh (IM 381).

Các Thánh lễ khác cầu cho những người đã qua đời, gọi là “Lễ hằng ngày”, được cử hành vào các ngày trong tuần thuộc mùa Thường niên, trong đó, khi có lễ nhớ không bắt buộc hoặc lễ theo ngày trong tuần, miễn là thực sự chỉ lễ cho những người đã qua đời (IM, 381).

Trong Thánh lễ an táng, thường nên có một bài giảng ngắn, nhưng phải tránh tất cả những lối điếu văn ca tụng người chết (IM, 382).

Cử hành Thánh lễ có nghi thức riêng, Thánh lễ tùy nhu cầu và Thánh lễ cầu cho tín hữu đã qua đời

Chữ viết tắt: (x. IM, 360-386) 380-382)

V1     Thánh lễ có nghi thức riêng, Thánh lễ tùy nhu cầu và Thánh lễ ngoại lịch, do lệnh hay phép của Bản Quyền Địa Phương chỉ định hoặc cho phép, khi gặp một nhu cầu (hay một lợi ích mục vụ) quan trọng.

V2     Thánh lễ tùy nhu cầu và Thánh lễ ngoại lịch, theo sự xét đoán của vị phụ trách thánh đường hay của chính chủ tế, nếu thực sự có nhu cầu hoặc lợi ích mục vụ đòi hỏi.

V3     Thánh lễ tùy nhu cầu và Thánh lễ ngoại lịch, do chủ tế chọn theo lòng đạo đức của tín hữu.

D1     Thánh lễ an táng.

D2     Thánh lễ Cầu hồn (cầu cho người qua đời), sau khi được tin báo tử hoặc trong ngày giỗ đầu.

D3     Thánh lễ Cầu hồn (cầu cho người qua đời) hằng ngày.

Để áp dụng:

1. Cấm tất cả các Thánh lễ trên, trong những ngày sau:

– Các lễ trọng buộc.

– Các Chúa nhật mùa Vọng, Chúa nhật mùa Chay và Chúa nhật mùa Phục sinh.

– Thứ Năm Tuần Thánh và Tam Nhật Vượt Qua.

2. Chỉ được cử hành Thánh lễ D1, trong những ngày sau:

– Các lễ trọng không buộc, lễ Các Linh hồn (02/11).

– Lễ Tro, từ thứ Hai Tuần Thánh đến thứ Tư Tuần Thánh.

– Các ngày trong tuần Bát nhật lễ Phục sinh.

3. Chỉ được cử hành Thánh lễ V1, D1 trong những ngày sau:

– Các Chúa nhật mùa Giáng sinh và Chúa nhật mùa Thường niên.

– Các lễ kính.

4. Chỉ được cử hành Thánh lễ V1, D1, D2 trong những ngày sau:

– Các ngày từ 17/12 đến 24/12.

– Các ngày trong tuần Bát nhật Giáng sinh.

– Các ngày thường trong mùa Chay.

5. Chỉ được cử hành Thánh lễ V1, V2, D1, D2 trong những ngày sau:

– Các lễ nhớ bắt buộc.

– Các ngày thường từ đầu mùa Vọng cho đến hết ngày 16/12.

– Các ngày thường trong mùa Giáng Sinh (từ 02/01).

– Các ngày thường trong mùa Phục sinh (sau tuần Bát nhật Phục sinh).

6. Được cử hành Thánh lễ V1, V2, V3, D1, D2, D3 trong những ngày sau:

– Các lễ nhớ không bắt buộc.

– Các ngày trong tuần của mùa Thường niên.

CÁC PHẦN KHÁC NHAU CỦA THÁNH LỄ

15. Kinh Vinh Danh (Gloria) được hát hay đọc trong các Chúa nhật ngoài mùa Vọng và mùa Chay, trong các lễ trọng và lễ kính, và trong các dịp cử hành đặc biệt khá long trọng (IM, 53).

16. Chỉ có một (01) tổng nguyện (collecta) hay còn gọi lời nguyện nhập lễ được đọc, điều này cũng được áp dụng cho lời nguyện trên lễ vật và lời nguyện hiệp lễ. Lời nguyện cho những nhu cầu cụ thể hay những dịp kỷ niệm được đặt vào trong lời nguyện tín hữu.

17. Trong những Thánh lễ cho những nhóm riêng, Linh mục được phép chọn những bài đọc phù hợp hơn với nhóm (lấy từ Sách bài đọc đã được chuẩn nhận) (IM 358).

18. Phụng vụ lời Chúa phải được cử hành thế nào để giúp cho cộng đoàn suy niệm, nên phải tránh mọi hình thức vội vã khiến người ta khó hồi tâm. Trong phụng vụ Lời Chúa, nên có những lúc thinh lặng ngắn, phù hợp với cộng đoàn đang hiện diện, nhờ đó, dưới tác động của Chúa Thánh Thần, Lời Chúa thấm nhập lòng người và chuẩn bị họ đáp lại bằng lời cầu nguyện. Tùy hoàn cảnh, có thể giữ thinh lặng sau bài đọc thứ nhất và thứ hai, cũng như sau bài giảng (IM, 56).

19. Kinh Tin Kính phải do Linh mục hát hoặc đọc chung với cộng đoàn trong các ngày Chúa nhật và lễ trọng; cũng có thể đọc trong những dịp cử hành đặc biệt khá long trọng (IM, 68).

20. Các linh mục buộc phải rước Mình Thánh được truyền phép trong chính Thánh lễ cử hành, thì cũng rất ước mong là các tín hữu cũng được rước Mình Thánh được truyền phép trong chính Thánh lễ họ đang tham dự. Trong những trường hợp đã được trù liệu, họ cũng được rước Máu Thánh (x. số 283), để qua cả những dấu chỉ, họ thấy rõ hơn hiệp lễ là tham dự vào hy tế đang cử hành (IM, 85).

BẢNG CÁC NGÀY LỄ THEO CẤP THỨ TỰ

“-” = không được phép cử hành;

“+” = được phép cử hành.

1	Lễ trọng buộc	V1- D1-
2	Chúa Nhật mùa Vọng, mùa Chay và Mùa Phục sinh	V1- D1-
3	Thứ Năm Tuần Thánh và Tam Nhật Vượt Qua	V1- D1-
4	Các lễ trọng không buộc, lễ Các Linh hồn	V1- D1+
5	Lễ Tro, từ thứ Hai Tuần Thánh đến thứ Tư Tuần Thánh	V1- D1+
6	Các ngày trong tuần Bát nhật Phục sinh	V1- D1+
7	Các Chúa Nhật mùa Giáng sinh và Chúa Nhật mùa Thường niên	V1+ V2- D1+ D2-
8	Lễ kính	V1+ V2- D1+ D2-
9	Các ngày từ 17-24 tháng 12	V1+ V2- D1+ D2+
10	Các ngày trong tuần Bát nhật Giáng Sinh	V1+ V2- D1+ D2+
11	Các ngày thường trong mùa Chay	V1+ V2- D1+ D2+
12	Các lễ nhớ bắt buộc	V1+ V2+ D1+ D2+
13	Các ngày thường từ đầu mùa Vọng cho đến hết ngày 16/12	V1+ V2+ D1+ D2+
14	Các ngày thường trong mùa Giáng Sinh (từ 02/01)	V1+ V2+ D1+ D2+
15	Các ngày thường trong mùa Phục sinh	V1+ V2+ D1+ D2+
16	Các ngày trong tuần của mùa Thường niên	V1+ V2+3+ D1+ D2+ D3+

NHỮNG ĐIỂM NÊN CHÚ Ý TRONG QUY CHẾ
TỔNG QUÁT SÁCH LỄ RÔ-MA (2002) VỀ VIỆC SẮP ĐẶT CUNG THÁNH CHO VIỆC CỬ HÀNH CỘNG ĐOÀN

Về bàn thờ và cách trang trí

296.   Bàn thờ, nơi hy tế thập giá được hiện tại hóa dưới những dấu chỉ bí tích, cũng là bàn tiệc của Chúa, mà dân Chúa được mời đến tham dự trong Thánh lễ. Bàn thờ cũng là trung tâm của việc tạ ơn được thực hiện cách hoàn hảo qua Thánh lễ.

303. Trong các nhà thờ mới xây, nên dựng một bàn thờ duy nhất, để biểu thị rằng trong cộng đoàn tín hữu chỉ có một Chúa Ki-tô và một bí tích Thánh Thể của Hội Thánh.

Trong các nhà thờ đã xây cất trước, nếu bàn thờ cũ ở vị trí khiến tín hữu khó tham dự mà cũng không thể di chuyển mà không phương hại tới giá trị nghệ thuật, thì nên xây dựng một bàn thờ cố định khác, có nghệ thuật và được cung hiến đúng nghi thức, và chỉ dâng Thánh lễ tại bàn thờ đó mà thôi. Để các tín hữu chú tâm vào bàn thờ mới, đừng trang hoàng bàn thờ cũ một cách đặc biệt.

305.   Việc trang trí bàn thờ phải có chừng mực.

Trong Mùa Vọng, hãy trưng bông bàn thờ cách chừng mực, cho hợp với tính chất của mùa này, kẻo vượt quá niềm vui trọn vẹn của ngày Chúa Giáng sinh. Mùa Chay thì cấm trưng bông bàn thờ, ngoại trừ Chúa nhật “Mừng vui lên” (Chúa nhật 4 Mùa Chay), và các lễ trọng, lễ kính.

Luôn phải giữ chừng mực trong việc trưng bông và nên đặt bông chung quanh bàn thờ hơn là trên bàn thờ.

306.   Vì chưng, trên bàn thờ chỉ đặt những gì cần thiết cho việc cử hành Thánh lễ, nghĩa là sách Tin Mừng từ đầu lễ cho đến phần công bố Tin Mừng; còn từ khi dâng của lễ đến khi tráng chén, thì đặt chén với đĩa thánh, bình đựng Mình Thánh nếu cần, và khăn thánh, khăn lau chén và Sách lễ. Ngoài ra, được đặt cách kín đáo những dụng cụ khuếch đại tiếng của linh mục.

Giảng đài

309.   Phẩm giá của Lời Chúa đòi phải có một nơi thích hợp trong nhà thờ, để Lời Chúa được loan báo và tín hữu tự nhiên hướng về đó trong phần phụng vụ Lời Chúa.

Nơi đó thường phải là một giảng đài cố định, chứ không phải chỉ là một cái giá sách di chuyển được. Phải tùy theo cấu trúc của mỗi nhà thờ mà đặt giảng đài để tín hữu có thể dễ dàng nhìn thấy và nghe được thừa tác viên và độc viên.

Tại giảng đài chỉ đọc các bài đọc, thánh vịnh đáp ca và bài công bố Tin Mừng Phục sinh. Cũng tại đó, có thể giảng và đọc lời nguyện chung, tức là lời nguyện tín hữu. Để giữ sự trang nghiêm của giảng đài, chỉ có thừa tác viên mới được bước lên đó.

Ghế dành cho linh mục chủ tế và các ghế khác

310.   Ghế của linh mục chủ tế phải nói lên nhiệm vụ của ngài là chủ tọa cộng đoàn và điều hành kinh nguyện. Vì thế, chỗ thích hợp nhất là phía đầu cung thánh, nhìn xuống cộng đoàn, trừ phi kiến trúc thánh đường hoặc những hoàn cảnh không cho phép, ví dụ: khoảng cách quá xa làm cho việc hiệp thông giữa linh mục và cộng đoàn trở nên khó khăn, hoặc nếu nhà tạm đặt chính giữa phía sau bàn thờ. Phải tránh các loại ngai tòa. Nên làm phép ghế, trước khi đem dùng trong phụng vụ, theo nghi thức trong Nghi lễ Rô-ma, Sách các Chúc Lành...

Ghế của phó tế phải được đặt gần ghế dành cho linh mục chủ tế. Ghế cho các thừa tác viên khác phải xếp thế nào để phân biệt rõ ràng với ghế dành cho hàng giáo sĩ và để cho họ có thể dễ dàng thực hiện phận vụ được trao phó.

CÁC HƯỚNG DẪN KHÁC

Chầu Thánh Thể và việc đọc kinh Đức Mẹ và các Thánh

Trong giờ chầu Thánh Thể các tín hữu nên đọc Kinh thánh, vốn là một cuốn sách cầu nguyện khôn sánh, dùng những bài ca và lời nguyện thích hợp làm quen với những yếu tố đơn giản trong các Giờ kinh Phụng vụ, theo nhịp năm phụng vụ, và cầu nguyện trong thinh lặng. Không nên đưa những việc đạo đức tôn kính Đức Mẹ và các thánh vào trong giờ chầu Thánh Thể. (Xem Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích, Hướng Dẫn về Lòng Đạo Đức Bình Dân và Phụng Vụ, ngày 17/12/2001, số 165). Vì vậy, không được đọc kinh về Đức Mẹ hay các thánh trong khi chầu Thánh Thể. Tuy nhiên, do mối liên hệ khăng khít hằng kết hợp Mẹ Ma-ri-a với Đức Ki-tô, việc suy niệm các mầu nhiệm Nhập thể và Cứu chuộc trong Kinh Mân Côi cũng có thể góp phần đem lại cho việc cầu nguyện một định hướng Ki-tô-học sâu xa. Vì thế, “trong những kinh được dùng để chầu Mình Thánh, có thể bao gồm việc đọc kinh Mân Côi, khi việc đọc kinh này nhấn mạnh đến khía cạnh Ki-tô học với những bài Sách Thánh liên quan đến các mầu nhiệm và có những thời gian thinh lặng để thờ lạy và suy niệm những mầu nhiệm đó.” Nhưng không được đặt Mình Thánh Chúa để mà đọc kinh Mân côi. (x. Bộ Phụng tự và Kỷ luật Bí tích, Hướng dẫn về đọc kinh Mân côi trong lúc chầu Thánh Thể, Prot no. 2287/96/L năm 1998).

Tước hiệu nhà thờ và quan thầy giáo xứ

“Tước hiệu” được đặt như là tên hay danh hiệu của một nhà thờ, hay của dòng tu, tu hội, hội đoàn. Tước hiệu có thể là tên Chúa Ba Ngôi, Chúa Giê-su, Đức Mẹ, các thiên thần và các thánh (x. Roman Pontifical, Nghi thức Cung hiến nhà thờ và bàn thờ, II, 4). Đối với nhà thờ, tước hiệu được đặt khi nhà thờ được làm phép hay cung hiến, nhưng chỉ trở nên chính thức khi được cung hiến, và một khi đã cung hiến thì tước hiệu này không được thay đổi nữa (Gl đ. 1218). Đối với những nhà thờ đã được cung hiến, ngày lễ tước hiệu nhà thờ được mừng ở bậc lễ trọng (AC, số59). Vì nhu cầu mục vụ, lễ tước hiệu của nhà thờ đã được cung hiến có thể được mừng vào Chúa nhật Thường Niên (Ibid. số 58).

“Quan thầy” hay “Bổn mạng” là vị thánh được tôn kính như vị bảo trợ hay vị chuyển cầu trước Tòa Chúa cho một cộng đoàn tín hữu. Vì vậy, chỉ có thể chọn Đức Mẹ, các thiên thần và các thánh làm quan thầy. Tuyệt đối không thể chọn Chúa Ba Ngôi, Chúa Giê-su hay một Ngôi Vị Thiên Chúa (ví dụ: Thánh Linh, Chúa Ki-tô Vua) làm quan thầy. Vì Thiên Chúa chỉ ban ơn, mà không xin ơn hay chuyển cầu (x. Bộ Phụng tự, Qui tắc về đặt thánh Bổn mạng, Patronus, số 2 và 34).

Quan thầy có thể được đặt cho một giáo phận, giáo xứ, giáo họ, thành phố, quốc gia hay dòng tu, hội đoàn…, nhưng không được đặt thánh quan thầy cho một nhà thờ, vì một thánh không thể chuyển cầu cho một tòa nhà bằng gạch đá. Chỉ được chọn một (01) thánh Quan thầy mà thôi, trừ trường hợp những vị thánh đã được mừng chung trong niên lịch phụng vụ, như thánh Joakim và thánh Anna ngày 26/7 (x. Qui tắc về đặt thánh Bổn mạng, số 5).

Vậy mỗi giáo xứ cần phải phân biệt giữa thánh quan thầy và tước hiệu nhà thờ. Có tước hiệu nhà thờ, nhưng không có tước hiệu giáo xứ; ngược lại, có quan thầy giáo xứ, giáo họ, mà không có quan thầy nhà thờ.

Xin lễ

1. “Bí tích Thánh Thể là Bí tích cao trọng nhất, trong đó, chính Chúa Giê-su Ki-tô hiện diện, tự hiến và trở nên lương thực; nhờ đó, Giáo Hội tiếp tục được sống và tăng trưởng. Hy lễ Thánh Thể, tưởng niệm sự chết và sự sống lại của Chúa, tiếp diễn mãi mãi Hy Lễ Thánh Giá, là tuyệt đỉnh và nguồn suối của tất cả phụng tự và đời sống Ki-tô giáo” (Gl. 897). Thánh lễ mang lại ơn cứu độ cho cả Hội Thánh và nhân loại, là ân sủng cao cả nhất của Thiên Chúa. Ý cầu nguyện mà các tín hữu xin Linh mục cầu nguyện khi dâng lễ cũng là ân sủng của Thiên Chúa. Ân sủng của Thiên Chúa là ơn nhưng không do lòng nhân từ của Chúa mà không ai có thể đổi chác hay mua được. Hay nói cách khác, xin lễ không phải là “mua lễ” hay “đánh đổi” ơn của Thánh lễ.

Khi một tín hữu xin Linh mục dâng lễ cầu nguyện theo ý chỉ của mình cùng với tiền dâng cúng (gọi là bổng lễ) là người đó “trong tinh thần đạo đức và mộ mến Hội Thánh muốn tham dự mật thiết hơn vào hy lễ Thánh Thể, bằng việc cộng thêm một sự hy sinh của riêng mình để đóng góp vào nhu cầu của Hội Thánh, đặc biệt để trợ giúp các tư tế của Hội Thánh” (Đức Phao-lô VI, Motu proprio Firma in traditione, 1974). Như vậy, nhờ vào lòng nhân từ của Chúa, việc xin lễ không chỉ mang lại ơn ích thiêng liêng theo ý cầu nguyện của người xin lễ mà còn cho chính người xin lễ là người đã hy sinh góp phần trợ giúp Hội Thánh và các tư tế của Hội Thánh.

2. Hội Thánh định rằng mỗi ngày Linh mục dâng lễ được phép nhận bổng lễ để áp dụng theo một ý chỉ rõ rệt (GL điều 945 §1). Việc xin lễ là hệ trọng vì khi Linh mục nhận bổng lễ của người xin, dù là nhỏ mọn, thì buộc phải áp dụng mỗi ý chỉ của người xin cho 1 Thánh lễ (Gl. điều 948). Vì vậy, khi đưa tiền dâng cúng, các tín hữu hãy nói rõ ý của mình: xin lễ hay trợ giúp Linh mục, hoặc dâng cúng cho giáo xứ… Tránh đưa tiền dâng cúng có ý giúp Linh mục hay giáo xứ nhưng lại nói để xin lễ.

3. Khi các Linh mục không thể áp dụng hết các ý lễ của người xin thì phải chuyển bổng lễ chưa áp dụng về Tòa Giám mục hay chuyển đến Linh mục khác. Khi Linh mục dâng nhiều Thánh lễ trong một ngày, có thể áp dụng mỗi Thánh lễ theo 1 ý chỉ của người xin lễ (trừ trường hợp Lễ cầu cho giáo dân), nhưng chỉ được giữ 1 bổng lễ cho mình và phải chuyển những bổng lễ còn lại về Tòa Giám mục để lo ích chung cho Hội Thánh. Đôi khi nhiều ý lễ được đọc trước Thánh lễ để những người xin lễ đang hiện diện có thể hiệp ý cầu nguyện, còn Linh mục phải áp dụng riêng 1 ý lễ cho 1 Thánh lễ.

HƯỚNG DẪN CỬ HÀNH PHỤNG VỤ

Kính các Thánh Tử đạo Tổng Giáo phận Hà nội

Theo quyết định của Đức Tổng Giám mục Giuse Vũ Văn Thiên (01/10/2021):

– Từ tháng 11/2021, Tổng Giáo phận sẽ cử hành lễ các Thánh Tử đạo quê hương Tổng Giáo phận và các Thánh Tử đạo có liên hệ với Tổng Giáo phận theo hai bậc lễ riêng của Tổng Giáo phận:

– Bậc lễ kính: tại nơi sinh, nơi làm mục vụ, nơi chịu tử đạo, nơi an táng hoặc nơi có liên hệ với Thánh Tử đạo, chẳng hạn tìm thấy thi hài Ngài sau khi người ta thả trôi sông….

– Bậc lễ nhớ: tại tất cả các nhà nguyện, nhà thờ trong Tổng Giáo phận.

– Nếu ngày mừng lễ các Thánh Tử đạo Tổng Giáo phận trùng với các ngày lễ khác trong lịch phụng vụ chung của Giáo hội (lễ nhớ, lễ kính, lễ trọng, Chúa nhật…) sẽ được dời vào ngày khác phù hợp với luật phụng vụ.

– Sách lễ Roma: Phần chung các Thánh Tử đạo.

– Lễ kính: Đọc 1 hoặc 2 bài trước bài Tin Mừng (bài đọc lấy ở phần chung các Thánh Tử đạo). Đọc Kinh Vinh Danh và lời nguyện tín hữu. Không đọc Kinh Tin kính.

– Lễ nhớ: Đọc 1 bài trước bài Tin Mừng (bài đọc theo ngày trong tuần hoặc lấy ở phần chung các Thánh Tử đạo). Không có Kinh Vinh Danh. Không có Kinh Tin Kính và không có lời nguyện tín hữu.

Ngoài việc cử hành Thánh lễ, theo sáng kiến mục vụ, Quý Cha có thể tổ chức các việc đạo đức khác để mừng kính các Thánh Tử đạo, như rước kiệu, tam nhật… miễn là tuân theo luật phụng vụ.

DANH SÁCH 16 THÁNH TỬ ĐẠO

QUÊ HƯƠNG TỔNG GIÁO PHẬN HÀ NỘI

1. Thánh Lô-ren-sô Nguyễn Văn Hưởng, Linh mục (+1856). Mừng lễ 27/4.

2. Thánh Phê-rô Nguyễn Văn Hiếu, Thầy giảng (+1840). Mừng lễ: 28/4.

3. Thánh Phêrô Đoàn Văn Vân, Thầy giảng (+1857). Mừng lễ 25/5.

4. Thánh Lu-ca Vũ Bá Loan, Linh mục (+1840). Mừng lễ 05/6.

5. Thánh Phê-rô Nguyễn Khắc Tự, Thầy giảng (1840). Mừng lễ 10/7.

6. Thánh Phê-rô Nguyễn Đích, Giáo dân (+1838). Mừng lễ 12/8.

7. Thánh Phê-rô Lê Tùy, Linh mục (+1833). Mừng lễ 11/10.

8. Thánh Gioan Đạt, Linh mục (1798). Mừng lễ 28/10.

9. Thánh Giu-se Nguyễn Đình Nghi, Linh mục (+1840). Mừng lễ 08/11.

10. Thánh Mac-ti-nô Tạ Đức Thịnh, Linh mục (+1840). Mừng lễ 08/11.

11. Thánh Mac-ti-nô Thọ, Trùm họ (+1840). Mừng lễ 08/11.

12. Thánh Gio-an Bao-ti-xi-ta Cỏn, Lý trưởng (+1840). Mừng lễ 08/11.

13. Thánh Phan-xi-cô Xa-vi-ê Cần, Thầy giảng (+1837). Mừng lễ 20/11.

14. Thánh Phao-lô Nguyễn Văn Mỹ, Thầy giảng (+1838). Mừng lễ 18/12.

15. Thánh Phê-rô Trương Văn Đường, Thầy giảng (+1838). Mừng lễ 18/12.

16. Thánh Phê-rô Trương Văn Thi, Linh mục (+1839). Mừng lễ 21/12.

DANH SÁCH CÁC THÁNH TỬ ĐẠO

CÓ LIÊN QUAN TỚI TGP HÀ NỘI

1. Thánh Gio-an Tê-ô-phan Vê-na Ven (Jean Théophane Vénard), Linh mục (+1861).

Ngày mừng lễ 02/2, trùng với lễ Dâng Chúa trong đền thờ, vì vậy dời sang ngày kế tiếp 03/2 hoặc ngày khác thích hợp.

– Quê hương: Pháp (MEP)

– Nơi làm mục vụ: Vĩnh Trị, Hoàng Nguyên, Kẻ Non, Bút Đông, Kẻ Bèo…

– Nơi an táng: MEP

2. Thánh Phao-lô Lê Bảo Tịnh, Linh mục (+1857)

Ngày mừng lễ 06/4.

– Quê hương: Thanh Hóa

– Nơi làm mục vụ: Xứ Bích Trì, Giám đốc Chủng viện Vĩnh Trị.

– Xử trảm: Pháp trường Bảy Mẫu (Nam Định).

– Nơi an táng: Xứ Sở Kiện.

3. Thánh Gio-an Lu-i Bo-na Hương (Jean Louis Bonnard Hương), Linh mục (+1852).

Ngày mừng lễ 01/5 trùng với kỷ niệm cung hiến Nhà thờ Chính tòa Hà nội, vì vậy dời sang ngày kế tiếp 02/5 hoặc ngày khác thích hợp.

– Quê hương: Pháp

– Nơi làm mục vụ: xứ Xuân Bảng, xứ Trình Xuyên…

– Nơi an táng: xứ Vĩnh Trị.

4. Thánh Giacôbê Đỗ Mai Năm, Linh mục (+1838)

Ngày mừng lễ 12/8.

– Quê hương: Thanh Hóa

– Nơi làm mục vụ: Chủng viện Vĩnh Trị.

– Xử trảm: Pháp trường Bảy Mẫu (Nam Định).

– Nơi an táng: Xứ Vĩnh Trị.

5. Thánh Micae Nguyễn Huy Mỹ, Lý trưởng (+1838)

Ngày mừng lễ 12/8.

– Quê hương: Quê gốc ở Ninh Bình rồi di cư tới xứ Vĩnh Trị.

– Nơi làm mục vụ: xứ Vĩnh Trị.

– Xử trảm: Pháp trường Bảy Mẫu (Nam Định).

– Nơi an táng: ?

6. Thánh Phaolô Nguyễn Ngân, Linh mục (+1840).

Ngày mừng lễ ngày 08/11.

– Quê hương: Xứ Kẻ Bền, tỉnh Thanh Hóa.

– Nơi làm mục vụ: Vĩnh Trị, Trình Xuyên, Xuân Bảng (Kẻ Báng)…

– Nơi an táng: Xứ Xuân Bảng (Kẻ Báng).

7. Thánh Phê-rô Dumoulin Borie (Pierre Dumoulin Borie), Giám mục (+1838) 

Ngày mừng lễ: 24/11

– Quê hương: Pháp (MEP)

– Nơi làm mục vụ: Giáo phận Tây Đàng Ngoài.

– Chức vụ: Giám mục Giáo phận Tây Đàng Ngoài (Tuy nhiên, Ngài chịu tử đạo khi chưa chịu chức Giám mục và chưa nhận Giáo phận Tây Đàng Ngoài).

– Nơi chịu tử đạo: Đồng Hới.

– An táng: MEP

8. Thánh An-rê Dũng Lạc, Linh mục (+1839)

Ngày mừng lễ 21/12, dời sang ngày 10/12 vì trùng vào những ngày cao điểm của Mùa vọng từ 17/12.

– Quê hương: Kinh Bắc (Bắc Ninh).

– Nơi làm mục vụ: xứ Tiêu Thượng, xứ Sơn Miêng, xứ Bích Trì, xứ Kẻ Sui…

– Nơi an táng: Sở Kiện.

Ghi chú: Danh sách các Thánh Tử đạo Tổng Giáo phận Hà nội nêu trên được lấy ra từ danh sách 117 Thánh Tử đạo Việt Nam ghi trong Sắc phong thánh, ký ngày 11/02/1991 tại Vatican. Vì vậy, ở nơi này nơi khác, nếu có việc nhầm lẫn tên các Ngài thì cần phải điều chỉnh lại cho đúng với Sắc phong thánh do Tòa Thánh công bố.

NĂM PHỤNG VỤ 2022 – 2023

(Tóm lược)

Chúa nhật I Mùa Vọng                                        27/11/2022

Chúa Giáng Sinh                               Chúa nhật, 25/12/2022

Lễ Hiển Linh                                                       08/01/2023

Mùa Thường niên trước mùa Chay

từ thứ Hai tuần I                                         09/01/2023

đến thứ Ba tuần VII                                   21/02/2023

Thứ Tư Lễ Tro                                                    23/02/2023

Tết Nguyên Đán Quý Mão               Chúa nhật, 22/01/2023

Chúa nhật Lễ Lá                                                    02/4/2023

Chúa nhật Phục Sinh                                             09/4/2023

Chúa Lên Trời                                     Thứ Năm, 18/5/2023

Chúa nhật Hiện Xuống                                          28/5/2023

Mùa Thường niên sau Lễ Hiện Xuống

từ thứ Hai tuần VIII                                     29/5/2023

đến thứ Bảy tuần XXXIV                          02/12/2023

Chúa Ba Ngôi                                                        04/6/2023

Mình Máu Thánh Chúa Ki-tô                               11/6/2023

Thánh Tâm Chúa Giê-su                     Thứ Sáu, 16/06/2023

Chúa Giê-su Ki-tô Vua Vũ Trụ                           26/11/2023

NĂM PHỤNG VỤ

“Hội Thánh, Mẹ hiền, ý thức mình có bổn phận cử hành công trình cứu chuộc của Đấng Phu Quân chí thánh bằng việc tưởng niệm công trình ấy vào những ngày ấn định trong suốt cả năm. Mỗi tuần, vào ngày gọi là Chúa nhật, Hội Thánh tưởng nhớ việc Chúa Phục Sinh; mỗi năm một lần, Hội Thánh cử hành mầu nhiệm ấy hết sức trọng thể vào dịp lễ Chúa Phục Sinh, cùng với cuộc Thương Khó hồng phúc của Người.

Qua chu kỳ một năm, Hội Thánh trình bày trọn vẹn mầu nhiệm Chúa Ki-tô: từ Nhập Thể, Giáng Sinh, Lên Trời, Hiện Xuống, cùng với sự mong đợi niềm hy vọng hồng phúc và ngày Chúa lại đến.

Trong khi cử hành những mầu nhiệm cứu chuộc như thế, Hội Thánh rộng mở cho các tín hữu kho tàng phong phú các nhân đức và công nghiệp của Chúa, làm cho các mầu nhiệm này có thể hiện diện qua mọi thời đại, ngõ hầu các tín hữu tiếp xúc với các mầu nhiệm đó sẽ được tràn đầy ơn cứu độ” (SC. 102).

“Vào các mùa khác nhau trong năm phụng vụ, theo khuôn phép truyền thống, Hội Thánh kiện toàn việc huấn luyện tín hữu bằng những việc lành hồn xác, bằng việc giảng dạy, bằng lời cầu nguyện, việc sám hối và các việc từ thiện bác ái” (SC. 105).

“Phải liệu sao cho các tín hữu lưu tâm trước hết đến việc giữ các ngày lễ về Chúa và các mùa trong năm phụng vụ với tinh thần đạo đức, để những gì họ cử hành và để những gì họ tuyên xưng ngoài miệng trong các ngày lễ và trong các mùa phụng vụ đó thì họ tin trong lòng; và để những gì họ tin trong lòng, thì họ lại đem ra thực hành trong nếp sống cá nhân cũng như xã hội” (CE 232).

Năm phụng vụ bắt đầu từ Chúa nhật I Mùa Vọng, nghĩa là ngay từ cuối năm dương lịch. Như vậy, Năm Phụng vụ 2022 – 2023 bắt đầu từ Chúa nhật, 27/11/2022, và được ghi là Năm phụng vụ 2022 – 2023.

LỜI LOAN BÁO LỄ PHỤC SINH

VÀ CÁC LỄ CHÍNH TRONG NĂM 2023

Trong ngày lễ Hiển Linh, sau bài Tin Mừng, theo truyền thống cổ xưa của Hội Thánh, phó tế hay linh mục chủ tế đứng tại giảng đài loan báo Lễ Phục Sinh và các lễ chính trong năm theo công thức dưới đây (cộng đoàn đứng), sau đó linh mục giảng như thường lệ:

Anh chị em thân mến,

Anh chị em hãy biết rằng:

nhờ Thiên Chúa rộng lòng thương xót,

mà chúng ta đã được hân hoan mừng

Đại lễ Giáng Sinh của Đức Giê-su Ki-tô

Chúa chúng ta thế nào;

thì hôm nay chúng tôi cũng loan báo

cho anh chị em tin vui về sự Phục Sinh

của chính Đấng Cứu Độ chúng ta như thế.

– Ngày 23 tháng 02 là thứ Tư Lễ Tro, bắt đầu mùa Chay thánh;

– Ngày 09 tháng 4 anh chị em sẽ vui mừng cử hành mầu nhiệm Phục Sinh của Đức Giê-su Ki-tô Chúa chúng ta;

– Ngày 18 tháng 5 sẽ là lễ Đức Giê-su Ki-tô Chúa chúng ta lên trời;

– Ngày 28 tháng 5 là Chúa nhật Chúa Thánh Thần hiện xuống;

– Ngày 11 tháng 6 là Chúa nhật Mình và Máu thánh Chúa Ki-tô;

– Ngày 26 tháng 11 là Chúa nhật Đức Giê-su Ki-tô Vua Vũ trụ;

– Ngày 27 tháng 11 sẽ là Chúa nhật thứ nhất mùa Vọng, mong đợi Đức Giê-su Ki-tô Chúa chúng ta ngự đến.

Nguyện chúc Người danh dự và vinh quang đến muôn đời.

Đ. Amen.

---

[1] Tuy nhiên, chỉ một lễ được cử hành ở bậc lễ trọng; các lễ còn lại được cử hành ở bậc lễ kính. Nếu đấng sáng lập là chân phúc thì cử hành lễ ở bậc lễ kính.

[2] Vì lý do mục vụ có thể cử hành lễ ở bậc lễ trọng.

[3] Vì lý do mục vụ có thể cử hành lễ ở bậc lễ trọng.